„Ten przedmiot wydaje się bardzo szorstki w dotyku! Jaki jest stopień jego chropowatości?”
„Ten przedmiot wydaje się bardzo gładki w dotyku! Jaka jest jego chropowatość?”
Te sposoby wyrażania się w dążącym do perfekcji przemyśle są podobne do stwierdzenia, że „morze jest niebieskie”, ale niekoniecznie każdy z nas postrzega ten kolor tak samo. Dlatego też, aby rozwiązać ten problem i poprawić wydajność, definicja chropowatości powierzchni powstała w latach 40. XX wieku, a po kolejnych modyfikacjach stała się standardem przemysłowym, który jest obecnie w użyciu.
※ W przemyśle najczęściej stosuje się Ra, Rz i Rmax. W tym artykule skupimy się na „chropowatości powierzchni – chropowatości liniowej”. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o różnicach między SA i RA, kliknij tutaj: >>>Różnice między RA i SA.
Katalog
Terminy pomiarowe:
Zanim przejdziemy do metod pomiaru, zapoznajmy się z kilkoma terminami, które są używane w większości metod pomiarowych.
- Nierówności (Irregularities): to inaczej wierzchołki i doliny krzywej.
- Długość próbkowania (Sampling length): długość powierzchni wystarczająca do ukazania całego wzoru chropowatości.
- Długość oceny (Assessment length): obejmuje kilka długości próbkowania, wartość pomiarowa jest średnią z kilku ocenianych parametrów.
- Długość pomiaru (Traverse length): całkowita długość pomiaru powierzchni podczas pomiaru sondą.

- Linia Odniesienia (Reference line): Bazowa linia odniesienia służąca do ilościowej oceny profilu chropowatości powierzchni.
- Linia Środkowa (Center line): Linia odniesienia, która dzieli profil na dwie części o równej powierzchni i jest równoległa do ogólnego kierunku profilu.

- Linia średnia najmniejszych kwadratów (Least square mean line): W profilu chropowatości powierzchni, w określonym przedziale, umieszczona jest linia prosta. Gdy suma kwadratów odchyleń między tą linią a krzywą profilu w górę i w dół jest najmniejsza, linia ta nazywana jest „linią średnią najmniejszych kwadratów”.

Popularne parametry chropowatości powierzchni
Notacja | Definicja | Opis | |
1 | Ra | Arytmetyczne odchylenie średnie profilu | W długości próbkowania L, średnia wartość bezwzględna odległości punktów na rzeczywistym mierzonym profilu od linii środkowej profilu. |
2 | Rt [Rymax] | Maksymalna wysokość chropowatości | Suma odległości od najwyższego szczytu do najgłębszej doliny w długości próbkowania profilu L, czyli Rt=Rp+Rv |
3 | Rz (JIS) [Rtm] | Średnia wysokość nierówności dziesięciopunktowej | Parametr ten jest również znany jako parametr wysokości ISO. W długości próbkowania L, średnia wysokość między pięcioma najwyższymi pikami profilu a pięcioma najgłębszymi dolinami profilu. |
Związek między powyższymi trzema rodzajami chropowatości jest następujący: 4 Ra ≒ Rymax≒ Rtm
Średnia chropowatość linii środkowej (Ra)
Suma bezwzględnych odchyleń profilu od linii środkowej na długości odcinka elementarnego
Ra=(|Y1|+|Y2|+…..+|Yn|)/n

Maksymalna Wysokość Chropowatości (Rmax [DIN]); (Ry [ISO; JIS])
Jest to suma odległości od najwyższego szczytu do najniższego dołka w długości oceny.
[Rmax=(Rmax1+Rmax2+……)/N; Ry=Ymax-Ymin]
Chropowatość Dziesięciopunktowa (Rz)
W długości oceny, średnia wysokość między pięcioma najwyższymi pikami profilu a pięcioma najniższymi dolinami profilu.

Powyższe parametry Rz, Rmax różnią się nieznacznie w DIN i ISO.
- Rz(DIN): Średnia całkowita wysokość chropowatości z pięciu odcinków elementarnych.
- Rz(ISO): Średnia odległość między pięcioma najwyższymi pikami a pięcioma najniższymi dolinami w długości oceny.
※ Zatem wartość Rz(DIN) będzie mniejsza; podobnie, Rmax(DIN) również będzie mniejszy.
Inne parametry chropowatości powierzchni
Inne parametry chropowatości powierzchni
Notacja | Definicja | Opis | |
---|---|---|---|
4 | R3y | Wysokość trzech punktów | R3y jest obliczane poprzez znalezienie w każdym odcinku elementarnym trzech najwyższych pików i trzech najgłębszych dolin, a następnie obliczenie minimalnej odległości między tymi pikami i dolinami. R3y to największa z tych minimalnych odległości. Do oceny zaleca się użycie co najmniej 5 odcinków elementarnych. |
5 | R3z | Średnia wysokość piku i doliny | R3z to średnia wartość pionowej odległości między trzema najwyższymi pikami i trzema najgłębszymi dolinami w każdym odcinku elementarnym na całej długości oceny. |
6 | Rv | Największa głębokość doliny | W długości oceny, odległość od linii środkowej do najgłębszej doliny profilu. |
7 | Rp | Największa wysokość piku | W długości próbkowania L, maksymalna wysokość profilu powyżej linii środkowej. |
8 | Rc | Średnia wysokość chropowatości profilu | Średnia wartość wysokości profilu w długości próbkowania L. |
9 | Rda | Średnie nachylenie bezwzględne | W długości próbkowania L, średnia arytmetyczna wartości bezwzględnych nachylenia profilu. |
10 | RΔq | Parametry kształtu profilu | |
11 | Rku | Pierwiastek średniokwadratowy nachylenia | Wskaźnik profilu |
12 | Rlo | Największa długość fali profilu | W długości oceny, długość fali profilu od piku do doliny jest największa, czyli długość odcinka, w którym profil przecina linię środkową w trzech kolejnych punktach. |
13 | Rmr | Krzywa wskaźnika materiału profilu | |
14 | Rpc | Parametry charakteryzujące nośność | |
15 | Rsm | Średnia szerokość elementu profilu chropowatości | W długości próbkowania L, średnia odległość między elementami profilu chropowatości na linii środkowej. |
Wartość Rsm jest odwrotnie proporcjonalna do średniej liczby pików na jednostkę długości, co oznacza, że im większa wartość Rsm, tym gładsza powierzchnia (bardziej płaska). | |||
16 | Rvo | Objętość nośnika zatrzymanego oleju | |
17 | Rs | Średnia odległość między lokalnymi pikami profilu chropowatości | |
18 | Rq | Parametry charakteryzujące funkcję | |
19 | RHSC | Liczba pików o wysokiej chropowatości |
Pułapki chropowatości powierzchni

Wnioski
- Chropowatość powierzchni to wartość liczbowa, która określa chropowatość powierzchni. W skali mikroskopowej różne obiekty będą miały różne kształty mikroskopowe.
- Podobnie, różne firmy i kraje stosują różne standardy i specyfikacje (takie jak ISO, JIS, DIN), a ich metody prezentacji również się różnią. Podczas przetwarzania konieczna jest współpraca i dopasowanie części produkowanych przez różne fabryki, dlatego należy zwrócić szczególną uwagę, aby uniknąć niedoskonałości przedmiotu obrabianego lub przyspieszonego zużycia części z powodu niedopasowania rozmiarów i chropowatości.
- Chropowatość powierzchni to tylko pomiar próbki pobranej z określonego obszaru powierzchni, więc podczas wyboru należy wybrać obszar o określonej długości, który może reprezentować chropowatość powierzchni obiektu, lub zmierzyć więcej obszarów, aby zmniejszyć błąd.
- Na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań technicznych, które pomagają nam zaoszczędzić kroki pomiarowe i obliczeniowe, ale zrozumienie podstawowej przyczyny może pomóc nam lepiej zdefiniować problem i znaleźć punkt przełomowy dla aktualnego problemu.
Działania
- Czy aktualnie mierzona chropowatość powierzchni spełnia Twoje oczekiwania?>>>(Zobacz: Tabela porównawcza polerowania, szlifowania i chropowatości powierzchni)
- Czy elementy obrabiane wymagają wzajemnego dopasowania? >>> Wpływ na chropowatość powierzchni
- Jak rozwiązać? >>> Sześć metod polerowania form – Ile znasz?
- Wykonanie >>> Materiały do polerowania, sprzęt do polerowania, narzędzia do polerowania
- Przegląd
Wyjaśnienia terminów
- DIN: Jest to norma krajowa wydana przez Niemiecki Instytut Normalizacyjny (DIN) z siedzibą w Berlinie, stosowana głównie w Niemczech.
- ISO: Jest to norma ogólnego przeznaczenia opracowana przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO) w celu wspierania przedsiębiorstw w utrzymaniu produktów i usług oraz zapewnieniu stabilnej i spójnej jakości. Jest to również obecnie najbardziej znany certyfikat ISO, szeroko stosowany przez producentów, firmy handlowe, agencje rządowe i jednostki akademickie.
- JIS: Jest to norma opracowana i wdrożona przez Japoński Komitet ds. Norm Przemysłowych. JIS jest najważniejszą i najbardziej autorytatywną normą w japońskim systemie norm krajowych.
Jeśli po przeczytaniu tekstu nadal nie wiesz, jak wybrać najbardziej odpowiedni produkt,
skontaktuj się z nami, a nasi specjaliści odpowiedzą na Twoje pytania.
Jeśli potrzebujesz wyceny lub zamówienia, również zapraszamy do kontaktu.
Godziny obsługi klienta: od poniedziałku do piątku 09:00-18:00
Numer kontaktowy:07 223 1058
Jeśli masz jakieś pytania lub potrzebujesz więcej informacji, zapraszamy do kontaktu przez Facebooka.
Nasza strona na FB:https://www.facebook.com/honwaygroup
Być może zainteresują cię artykuły …